Sài đất có tác dụng gì? Giải đáp chi tiết!

Sài đất là dược liệu quen thuộc trong các bài thuốc dân gian, chúng được sử dụng rất rộng rãi để cải thiện các chứng bệnh ngoài da ở cả người lớn và trẻ nhỏ. Vậy cây sài đất có đặc điểm gì? Tác dụng cụ thể của chúng ra sao? Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loài cây này trong bài viết dưới đây nhé!

Cây sài đất có đặc điểm gì?

Cây sài đất còn được gọi là cúc nháp, thuộc họ cúc Asteraceae, có tên khoa học là Wedelia chinensis (Osbeck) Merr. Ngoài ra, khi nhai sài đất trong miệng, người ta nhận thấy mùi vị tương tự như rau húng nên loài cây này còn được gọi là húng trám.

Sài đất là cây thân thảo, mọc bò trên mặt đất, thân của chúng có màu xanh với một lớp lông bao phủ xung quanh. Lá sài đất gần như dính sát vào thân, không có cuống, những lá nhỏ có răng cưa, mọc đối nhau, gốc và đầu lá nhọn, hai mặt có lông bao phủ. Hoa của chúng có màu vàng tươi hoặc trắng, mọc thành chùm. Sài đất thường đâm hoa vào tháng 4 đến tháng 5, đây cũng là thời điểm người ta thu hoạch cây này để làm thuốc (cả lá, thân và hoa đều được thu hoạch). Quả sài đất là dạng quả bế, không có lông, phần đầu quả thu hẹp lại.

Sài đất có sức sinh trưởng rất mạnh, mọc hoang tại nhiều nơi ở nước ta, đặc biệt là các tỉnh phía Bắc. Chúng là cây ưa bóng mát, phát triển tốt trong khí hậu ẩm, thường xuất hiện ở những vùng đất ẩm như ven đường, bờ ruộng, ven đồi,… Do nhu cầu dùng sài đất làm dược liệu ngày càng lớn, nhiều nơi đã đưa loại cây này vào nuôi trồng.

Sài đất có tác dụng gì?

Theo Đông y, sài đất có tính mát, vị ngọt và hơi chua, quy vào kinh can, thận, có tác dụng thanh nhiệt, tiêu độc, tiêu viêm, tiêu đờm, giảm ho, mát gan; chủ trị viêm cơ, viêm bàng quang, viêm tuyến vú, cảm mạo, sốt, mụn nhọt, viêm loét ngoài da.

Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy trong loại cây này chứa nhiều thành phần dưỡng chất tốt cho sức khỏe, điển hình như: wedelolacton, flavonoid, caroten, tanin, steroid, terpenoid, đường và các muối vô cơ. Ngoài ra, chúng còn chứa nhiều tinh dầu, chất béo, đặc biệt là saponin triterpen – một hợp chất có khả năng hoạt động tương tự chất Saponin Ro có trong nhân sâm.

Một số tác dụng nổi bật của sài đất có thể kể đến gồm:

Kháng viêm, giảm đau

Theo một nghiên cứu được thực hiện, chiết xuất từ sài đất có khả năng đem lại hiệu quả kháng viêm, giảm đau tương đương với một số thuốc như Aspirin, Morphine và Indomethacin. Theo đó, tác dụng này có được là nhờ các hợp chất flavonoid, triterpenoid, steroid…

Bên cạnh đó, hợp chất wedelolacton trong Sài đất cũng được chứng minh có thể chống viêm hữu hiệu nhờ ức chế các enzyme xúc tác cho quá trình viêm. Từ đó làm giảm viêm đau hiệu quả.

Điều trị bệnh ngoài da

Các hợp chất như flavonoid, carotenoid, đặc biệt là saponin triterpen,… trong cây sài đất có dược tính mạnh với tác dụng chống viêm, kháng khuẩn, kháng nấm, chống oxy hóa, từ đó giúp giảm viêm, làm giảm nhanh cảm giác mẩn đỏ, ngứa ngáy. Đồng thời thúc đẩy quá trình chữa lành tổn thương da diễn ra nhanh chóng, hiệu quả hơn. Chính vì vậy, sài đất thường được sử dụng để trị các vấn đề về da như mẩn ngứa, nổi mề đay, viêm da cơ địa, chàm,…

Trị mụn

Sài đất tính mát, có khả năng làm mát gan, thanh nhiệt giải độc cho cơ thể nên thường góp mặt trong các bài thuốc dân gian trị mụn nhọt, nóng trong. Bên cạnh đó, các hoạt chất chống viêm, chống oxy hóa trong sài đất có thể làm dịu tổn thương, cải thiện tình trạng sưng viêm da mụn trứng cá gây ra.

Ngoài ra, sài đất cũng giúp tăng cường sức đề kháng cho da, giúp da tái tạo nhanh hơn, từ đó hỗ trợ làm giảm thâm sẹo, giúp da sáng mịn, đều màu hơn.

Bảo vệ gan

Trong y học cổ truyền, sài đất rất nổi tiếng với công dụng làm mát gan, kích thích quá trình đào thải độc tố của gan. Thường được dùng chữa viêm gan và bệnh vàng da.

Nghiên cứu cho thấy, trong loại thảo dược này có chứa chứa wedelolactone và demethylwedelolactone (dẫn xuất Coumestans), có tác dụng hữu hiệu trong việc tái tạo các tế bào gan. Đây cũng là lý do vì sao chúng thường được sử dụng như một thành phần chính trong một số các sản phẩm chống độc gan.

Một số công dụng khác

Ngoài các công dụng kể trên, sài đất còn được sử dụng để giảm sốt, trị cảm cúm, trị sốt xuất huyết, hỗ trợ điều trị rong kinh và xuất huyết tử cung, chữa viêm bàng quang, viêm tuyến vú,…

Bài thuốc với cây sài đất

Trong dân gian, sài đất được sử dụng trong rất nhiều bài thuốc để chữa các chứng bệnh khác nhau. Ví dụ như:

Bài thuốc trị mụn nhọt

Chuẩn bị: Sài đất 30g, thổ phục linh 12g, bồ công anh 12g, kim ngân hoa 10g, ké đầu ngựa 10g.

Thực hiện: Cho tất cả dược liệu vào ấm, sắc uống mỗi ngày 1 thang. Có thể kết hợp sử dụng sài đất giã nát, xoa đắp lên vùng da bị mụn nhọt hoặc nấu nước tắm để tăng hiệu quả.

Bài thuốc trị ngứa do mụn

Chuẩn bị: Sài đất 15g, sinh địa 15g, tân quy 15g, kim ngân hoa 12g, sa sâm 12g, ngưu tất 12g, hà thủ ô 12g, diệp hạ châu 10g, nhân trần 10g, thiên niên kiện 8g, thạch cao 6g, cam thảo 4g.

Thực hiện: Rửa sạch dược liệu, cho vào ấm sắc cùng nước sạch, uống mỗi ngày 1 thang (chia 2 lần).

Bài thuốc trị viêm da cơ địa

Chuẩn bị: Sài đất 30g, cam thảo 16g, kim ngân hoa 15g, ké đầu ngựa 12g.

Thực hiện: Rửa sạch dược liệu, đun sôi cùng 650ml nước đến khi nước cạn còn 250ml thì tắt bếp. Dùng nước thu được uống thay nước lọc. Kiên trì thực hiện mỗi ngày để cảm nhận được hiệu quả.

Bài thuốc trị rôm sảy

Chuẩn bị: 1 nắm sài đất tươi.

Thực hiện: Sài đất đem rửa thật sạch, sau đó vò nát và cho vào nồi đun sôi với nước sạch trong khoảng 10 phút thì tắt bếp. Chắt nước lá sài đất ra thau sạch, pha thêm nước mát dùng để tắm.

Bài thuốc trị ghẻ lở, ngứa, mụn mọc toàn thân

Chuẩn bị: Sài đất 15g, kim ngân hoa 12g, cam thảo 4g, ké đầu ngựa 6g, liên kiều 10g, nhân trần 12g, sa sâm 12g, tân quy 15g.

Thực hiện: Rửa sạch dược liệu, cho vào ấm sắc cùng nước sạch, uống mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc trị cảm cúm

Chuẩn bị: 30g kim ngân hoa, 10g sài đất, 10g kinh giới, 10g tía tô, 10g cam thảo, 3g lá sinh khương, 2g mạn kinh tử.

Thực hiện: Rửa sạch tất cả dược liệu, đem đun sôi cùng 4 chén nước. Đun dần đến khi nước còn một nửa thì tắt bếp, chia nước thuốc thành 2 phần bằng nhau, uống hết trong ngày.

Bài thuốc trị viêm gan

Chuẩn bị: 20g sài đất, 20g thổ phục linh, 12g cam thảo đất, 20 kim ngân.

Thực hiện: Rửa sạch dược liệu, sắc cùng nước sạch, thu lại khoảng 200ml nước cốt, chia thành 2 phần bằng nhau dùng uống hết trong ngày. Kiên trì sử dụng đều đặn khoảng 1 tháng để cảm nhận được hiệu quả.

Bài thuốc hạ sốt

Chuẩn bị: 50g sài đất tươi.

Thực hiện:  Rửa sạch sài đất, ngâm nước muối loãng để loại bỏ bớt vi khuẩn, tạp chất, sau đó tiếp tục rửa lại lần nữa với nước, vớt ra để ráo. Đem giã nát sài đất, pha với nước lọc và chắt lấy nước cốt để uống. Phần bã sài đất dùng đắp lên trán, hai bên bẹn, hai bên nách và lòng bàn chân. Thực hiện ngay khi chớm sốt 38 độ (2 lần/ngày).

Việc sử dụng các bài thuốc từ sài đất thường đem lại hiệu quả không cao do sử dụng nguyên liệu thô sơ và lẫn nhiều tạp chất. Đặc biệt với các bài thuốc tắm, xoa đắp ngoài da thì hiệu quả thường không quá rõ rệt, đồng thời đòi hỏi phải kiên trì trong thời gian dài. Tuy nhiên công tác chuẩn bị thường mất nhiều thời gian, công sức, khiến nhiều người nản lòng, bỏ dở giữa chừng.

Để có một làn da đẹp, hạn chế tình trạng kích ứng, tổn thương thì việc chăm sóc làm sạch da là vô cùng quan trọng. Nếu bạn không có thời gian để chuẩn bị nước tắm sài đất hoặc muốn tăng hiệu quả nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh với các thành phần dược liệu tinh chế thì đừng bỏ qua Sữa tắm dược liệu Ngọc Thảo.

Sữa tắm dược liệu Ngọc Thảo với sự kết hợp của Sài đất cùng các dược liệu quý, thảo dược và vitamin như Nhân sâm, Đương quy, Kim ngân hoa, Cỏ xạ hương, Cúc la mã, Nha đam, Trà xanh, Khổ qua, Sữa gạo, dẫn chất dầu Olive, Vitamin E và Vitamin B5, đem lại giải pháp chăm sóc da vượt trội, đặc biệt an toàn:

• Trà xanh, Sữa gạo: Làm sạch da, nhẹ nhàng lấy đi bụi bẩn và tế bào chết.
• Nha đam, Khổ qua, dẫn chất dầu Olive, Vitamin E, Vitamin B5: Dưỡng ẩm chuyên sâu, không gây nhờn dính da và lưu ẩm lâu sau khi tắm
• Kim ngân hoa , Cỏ xạ hương, Cúc la mã, Sài đất: Hỗ trợ kháng khuẩn, giảm mẩn ngứa, cải thiện mụn trứng cá trên da.
• Nhân sâm, Đương quy: Dưỡng da, giúp cải thiện tình trạng khô sần, nứt nẻ, cho làn da trắng hồng, mịn màng

Trên đây là những thông tin hữu ích về đặc điểm và tác dụng của sài đất. Hy vọng chúng có thể giúp ích được cho bạn. Chúc bạn thật nhiều sức khỏe!